Zamanın Kokusu — Byung- Chul Han
neden her gün zamanımız olmadığından, günlerin ve ayların daha hızlı geçtiğinden şikayet ediyoruz? 7/24 çalışmanın başarı ile eş anlamlı olduğu kararına nasıl vardık?
metnin aslını Almanca yazan Seul doğumlu İsviçreli-Alman Filozof olan Byung Chul Han yazmış. kitap özünde insanın yaşam süreçlerini sekteye uğratan hız, her şeyi yapma çabası ve tüm bunların sonunda anlamı kaybetmesi üzerine denemelerden oluşturuyor.
kitaptaki denemeler, zamanın üç aşaması olarak adlandırılan, resim anlatı ve bilgi üzerinde duruyor. insan hayatı ve kozmoloji, yıllar boyunca devam eden uyumlu zamansal kalıplara uyar. aydınlanma, “anlatı zamanı” kavramını ortaya çıkarır ve aniden zaman yön kazanır. doğrusal zaman yolunda işler daha hızlı veya daha yavaş hareket edebilir.
bunların hepsi oldukça standarttır ama yazarın odağının özü, zamanın eş zamansızlığını deneyimlediğimiz bilginin üçüncü aşamasıdır. esasen, zamanı sıralamanın tüm ilkeleri çözüldükçe zaman bize olan yer çekimsel çekimini kaybeder ve zamansal bir kaos nehrinde yaşamamıza sebep olur. bu üçüncü aşamanın sakinlerini anksiyete, sürüklenme,
ve huzursuzluk karakterize eder çünkü yaşamak için hiçbir yönümüz yoktur ve varsayılan hedef ebedi gençlik ve haz almaktır. bu önceki aşamaları geri kazanmamız imkansız. ancak yazar, zamanın kokusunu kavramanın bir yolu olan sonsuz acele ve dikkat dağıtıcı şiddete karşı potansiyel bir panzehir olarak benimsenmesini tavsiye ediyor.
her şeyin hızlandığı bir toplumda yaşıyorsak kimliğimizi kaybetme riskiyle de karşı karşıyayız. zaman giderek daha fazla atomize oluyor. zamanı yöneten herhangi bir kılavuz olmadan, anlatısallık, anlam yaratma yeteneği de kaybolur. bizi varlığın hiçliğine götüren o kuyuya düşmemek için tefekkür hayatını yeniden canlandırmak, aktif hayata dahil etmemiz gerekir.
ps: uzun zamandır felsefi kitap okumaya ara vermiştim ve bu kitapla tekrar başladım. kitap hayatımda okuduğum en dolu kitaplardan biriydi. kitabın en sevmediğim noktası akıcı ve yalın olmamasıydı. okumayı düşünenlerin parça parça okumasını tavsiye ederim. bu şekilde çok daha fazla haz alabilirsiniz.
yazan: Havva Beyza Bulut
